بررسی تطبیقی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران وایالات متحده آمریکا در امنیت افغانستان(11سپتامبر2001-2010)

چکیده این پژوهش به بررسی تطبیقی اقدامات و عملکرد دو کشور ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران در افغانستان پس از حادثه 11سپتامبر می پردازد.از آنجا که حادثه 11سپتامبر2001 سرآغاز فصل جدیدی از تحولات و تغییرات را در عرصه جهانی به طوراعم و در منطقه خاورمیانه به طوراخص کشورافغانستان را در بر داشته است طبعاً پیامدهایی را برای امنیت ومنافع ملی دوکشور ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران داشته است. حادثه 11سپتامبر سبب شد منافع« مرکزی ترین »و«پیرامونی ترین» کشورهای جهان به هم پیوند بخورد. افغانستان که طی تاریخ جایگاه نه چندان مهمی در سیاست خارجی ایالات متحده داشت،اکنون در مرکز ثقل نهادها و سازمان های سیاستگذاری کاخ سفیدوکانون های قدرت جهانی قرارگرفته است. بااشغال نظامی افغانستان توسط قوای نظامی ایالات متحده پس از حوادث 11سپتامبر2001 که با هدف مبارزه با تروریسم وتلاش برای آزادسازی افغانستان از تسلط تروریسم بر این کشور و تبدیل افغانستان به یک محیط امن و باثبات جایگاه ویژه ای در دستگاه سیاست خارجی آمریکا پیداکرد.کشور جمهوری اسلامی ایران به دلیل مجاورت و همسایگی با افغانستان و همچنین به دلیل مشترکات دینی،مذهبی وفرهنگی با افغانستان نقش فعالی را به عنوان یک بازیگر در عرصه این کشور ایفا کرده است،به طوری که امنیت ومنافع ملی خود را در گرو یک افغاانستان باثبات و امن می بیند . از همین رو تا کنون سعی داشته در عرصه های مختلفی از قبیل اقتصادی،عمرانی،خدماتی و همچنین سیاسی و فرهنگی اقداماتی درخورد ستایش را در کشورافغانستان به عنوان یک یک کشور مسلمان و برادر خود انجام دهد. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از تئوری نئورئالیسن به عنوان چارچوب نظری دیدگاه حاکم نومحافظه کاری دردستگاه سیاست خارجی ایالات متحده پس از حادثه 11 سپتامبر2001 را مورد تبیین وتشریح قراردهیم. سوال اصلی این تحقیق این است که روند مناسبات و اقدامات ایران وآمریکا در عرصه افغانستان چه تاثیری بر وضعیت امنیتی و ایجاد صلح وثبات و همچنین روند بازسازی افغانستان داشته است که پژوهشگرطی چندین فصل به طور جداگانه به مطالعه اقدامات هردو کشور خواهد پرداخت . تاکنون کنفرانس های متعددی راجع به امربازسازی و ایجادیک ائتلاف توسط دوکشور منعقدگردیده است واز آنجا که در این تحقیق دو دوره دولت جورج دبلیوبوش و دولت اوباما مورد بررسی قرارگرفته است، به اقدامات دوکشور جمهوری اسلامی ایران و آمریکا درمسئله ایجاد یک افغانستان امن و باثبات پرداخته خواهد شد .فرضیه اصلی تحقیق این است که نقش دو کشورآمریکا و ایران در روندبازسازی افغانستان و اهداف و عملکرد هردو کشور چیست؟ و پژوهشگر از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده نموده است . کلیدواژه: استراتژی ،امنیت، تروریسم ،سیاست خارجی ، منافع ملی، نئورئالیسم، یازده سپتامبر